Dag winter, hallo zomer
Hoewel de tulpen hier nu pas bloeien, voelt het af en toe alsof het zomer is. Het zonnetje schijnt veel en fel, de ‘grills’ staan overal weer in de tuin en het wordt groener en groener. Ook het gras, dat na de winter weer even op gang moet komen, begint te groeien en is weer groen in plaats van bruin. Dat moet gevierd worden! En dat gebeurt op den sista april oftewel 30 april. Niet alleen is onze koning dan jarig, maar ook nemen we dan afscheid van de winter. Op de avond van 30 april, valborgsmässoafton genoemd, wordt heel Zweden in brand gestoken. Overal zijn grote brandbulten te zien, die urenlang blijven branden. Op veel plaatsen zijn er ook andere activiteiten, zoals optredens van koren of plaatselijke troubadours en wordt er vuurwerk afgestoken. Dit alles omdat de Zweden blij zijn dat de winter weer voorbij is en de zomer in aantocht. Gezien de temperaturen van de afgelopen weken willen we dat ook graag geloven. We hebben de korte broek en de zomerhemdjes hier al een paar keer kunnen dragen en het melkflessenwit maakt al enigszins plaats voor zomers bruin.
In de weken voorafgaand aan valborgsmässoafton wordt de brandbult vakkundig opgebouwd. Afvalhout, takken en allerlei andere brandbare materialen worden verzameld tot een metershoge hoop. Op een zeker tijdstip, meestal rond de klok van acht, wordt de hoop in brand gestoken en zorgt zo voor een heerlijk warme avond die buiten doorgebracht kan worden. Afhankelijk van de plaatselijke activiteitencommissie kan er een bijbehorende toespraak plaatsvinden en is er meestal iets van een koffiekraam te vinden.
Dit jaarlijks terugkerende fenomeen wordt niet alleen in Zweden gevierd, maar ook in Estland, Letland, Finland, Tsjechië, Slowakije en Duitsland. Oorspronkelijk was het een heidens gebeuren in Duitsland, maar werd later gekoppeld aan de cultus van de heilige Valborg. Deze dame was een abdis, die volgens de legende eigenlijk een prinses was, die geroepen werd om Duitsers tot het Christendom te bekeren. Ter herinnering aan haar werd in de middeleeuwen een speciale cultus ontwikkeld, waarbij onder andere hekserij een grote betekenis had. Om zich tegen de heksen en andere kwade krachten te beschermen, begon men in Duitsland met het ontsteken van grote vuren.
Tegenwoordig wordt door de meeste Zweden de connectie met de heilige Valborg niet meer gelegd, maar staat de avond symbool voor de lente en het licht. Het vuur wordt dan ontstoken om al het oude te verbranden en plaats te maken voor het nieuwe.
Helaas geeft de viering van de winterafsluiting geen garanties. Ook al is het de dag erna 1 mei – ook een belangrijke dag hier, de dag van de arbeid – er kan dan best nog wel sneeuw vallen. Dus is het geen vaarwel, maar in ieder geval wel een afscheid van de Zweedse winter.
Roel Heidema
www.vilasig.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten