zondag 16 februari 2014

Column 31 Friesch Dagblad

Afgelopen vrijdag nr. 31:


Schurkende culturen

Je kunt je overal op voorbereiden, behalve op een nieuwe cultuur in het nieuwe land van emigratie. Die belevenis moet je ervaren. Dat doe ik elke dag en ik moet zeggen, met stijgend enthousiasme. Elk land heeft natuurlijk zijn eigen cultuur met gewoonten, aardigheden en vooral bijzondere eigenaardigheden.
Bij een eigen cultuur hoort een eigen taal, en hoewel niet iedereen direct begreep waarom ik naar Zweden wilde, “want dan moet je een andere taal leren”, liggen de verschillen toch niet zo heel ver uit elkaar. De Nederlandse taal en Zweedse taal hebben toch meer met elkaar gemeen dan je in eerste instantie zou denken. Hoor je Zweden met elkaar converseren, snap je er echt geen hout van. Dan heb ik het alleen nog maar over het “ABZ”. (“Algemeen Beschaafd Zweeds”) Het Zweeds kent evenveel dialecten als het alfabet letters heeft. De oudere generatie uit mijn dorp kan nauwelijks communiceren in hun dialect met hun leeftijdgenoten in hun dialect vijftien kilometer verderop!? Toch heeft het “ABZ” veel raakvlakken met het ABN. Ook grammaticaal is het allemaal minder moeilijk als je je er in gaat verdiepen. Geen wonder, het zijn immers Germaanse talen. Spreek je de Zweedse taal, dan ga je de Zweden ook veel beter begrijpen in hun doen en laten. Vooral dat “laten” is erg belangrijk in de Zweedse cultuur. Men is erg gesteld op privacy, vrijheid en het genieten van het leven. In veel opzichten lijken Zweden wel een beetje wat dat betreft op de volkeren rond de Middellandse Zee. Ondanks het verschil in klimaat hebben ze gemeen, dat als je het rustig aan doet, het lijntje een stuk minder snel breekt. Op het werk merk ik aan mijn collega’s dat ze de pauzes waar ze recht op hebben ook onverkort nemen. Overwerk is een vies woord en een kwartier voor einde arbeid, begint men voorbereidingen te treffen om daadwerkelijk huiswaarts te keren, als de klok dat aangeeft. Ondanks dat een werkdag “normaal” acht uren bestrijkt, krijg je aan het begin van zo’n arbeidsdag steevast te horen dat men moe is.
Niet dat Zweden geen harde werkers zijn, integendeel, maar ik heb het idee dat ze hun energie bewaren voor het weekend dat in vele gevallen om vrijdag 12.00 uur al begint. In zo’n weekend, waarin vele Zweden afreizen naar hun weekendhuisje (stuga), is het motto dan ook: “geen gezeur, maandag ben je de eerste!”
Die opgeslagen energie halen ze uit de zes tot zeven maaltijden die ze per dag nuttigen. Mijn arbeidskameraden spreken steeds hun verbijstering uit dat ik ’s morgens ontbijt, ’s middags de lunch nuttig en ’s avonds van mijn warme prak geniet.
Ik moet wel vergaan van de honger, volgens sommigen. Het zijn eetgewoonten……...
Ondanks veel eigenaardigheden, andere gewoonten, de nieuwe voertaal en alles wat ik in het dagelijks Zweedse leven beleef, spreekt de cultuur mij erg aan.
Is het daarom, dat ik mij in Zweden zo thuis voel?

Roel Heidema
www.vilasig-nederlands.webklik.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten