Het
lijkt erop alsof de Zweden erg gehecht zijn aan eigen taal en cultuur. Vooral
met betrekking tot de taal kom ik vaak, voor ons heel normale, Engelse woorden
in het Zweeds tegen. Heel opvallend is een aantal woorden in de technologische
wereld. Men werkt hier namelijk niet met een computer, maar met een ‘dator’ en als
je een email wilt versturen, heet dat hier normaal gesproken ‘e-post’. Om een
document te printen, moet je niet je printer aanzetten, maar de ‘skrivare’ en
een beamer kennen we hier als ‘kanon’.
Ook een
groot aantal stripfiguren heeft hier een eigen Zweedse naam. De welbekende
Donald Duck bijvoorbeeld heet hier Kalle Anka. Kalle is een vrij veel
voorkomende jongensnaam en ‘anka’ betekent ‘eend’. Dat is dus best te
verklaren. Ook de oom van Donald, de welgestelde heer Dagobert Duck, is hier
bekend in een Zweedse versie. Kalle noemt zijn oom hier ‘farbror Joakim’. Het
woord ‘farbror’ behoeft enige uitleg. In Nederland noemen wij zowel de broer
van je moeder als de broer van je vader een oom. In Zweden zijn daar aparte
benamingen voor. De broer van je moeder is je ‘morbror’ en de broer van je
vader heet ‘farbror’. Eigenlijk heel logisch. Hetzelfde proces vindt hier plaats
met de grootouders. Terwijl je in Nederland normaal gesproken twee opa’s en
oma’s hebt, heb je hier een ‘farfar’ en een ‘morfar’ plus een ‘farmor’ en een
‘mormor’. Altijd even nadenken dus als je iets over je familie wilt vertellen. Farbror Joakim dus. Uiteraard ontbreken de drie neefjes van Donald Duck ook niet in Zweden. De jongens zijn hier bekend onder de namen Knatte, Fnatte en Tjatte, kortweg ‘knattarna’ genoemd. Knattar betekent namelijk zoiets als jongens.
Niet alle Disney figuren hebben opzienbarend andere namen, maar Goofy heet hier Långben en Mickey Mouse kent men hier als Musse Pigg. De hond Pluto heet hier dan gewoon weer Pluto…
Naast genoemde figuren uit Ankeborg (Duckstad) kennen de kleintjes hier ook helden als Svampbob (Spongebob). Het woord ‘svamp’ heeft hier verschillende betekenissen: paddenstoel en spons. Als je dan als net ingeburgerde Nederlander voor het eerst de term ‘Svampbob’ te horen krijgt, kun je je dus afvragen wat ze toch bedoelen met ‘paddenstoelbob’. En als iemand je vraagt of je ‘Läderlappen’ ook kent, denk je toch niet direct aan Batman.
Ook een voor Nederlandse begrippen heel normaal woord als ‘weekend’ heeft hier een geheel eigen term, namelijk ‘helg’. De barbecue wordt hier ook graag aangezet, maar vaker heeft men het over de ‘grill’.
Ook in voetballand zien we iets terug van dit fenomeen. Als er een doelpunt wordt gescoord, schreeuwt de hele tribune ‘mål’ in plaats van ‘goal’. De goalkeeper heet hier dan ook ‘målvakt’. Daarentegen gebruiken ze voor de buitenspel positie wel weer de woorden ‘off side’. Het is maar dat je het weet………..
Roel
Heidema
www.vilasig.com 
Geen opmerkingen:
Een reactie posten